گفتار ششم : حواریون

الف) « فَلَمَّا أَحَسَّ عِیسَى مِنْهُمُ الْکُفْرَ قَالَ مَنْ أَنْصَارِی إِلَى اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ (52) رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ (53) وَمَکَرُوا وَمَکَرَ اللَّهُ وَاللَّهُ خَیْرُ الْمَاکِرِینَ (54 آل عمران)» .

ب ) « وَإِذْ أَوْحَیْتُ إِلَى الْحَوَارِیِّینَ أَنْ آمِنُوا بِی وَبِرَسُولِی قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ (111) إِذْ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ یَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ هَلْ یَسْتَطِیعُ رَبُّکَ أَنْ یُنَزِّلَ عَلَیْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ قَالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (112) قَالُوا نُرِیدُ أَنْ نَأْکُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَکُونَ عَلَیْهَا مِنَ الشَّاهِدِینَ (113) قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَیْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ تَکُونُ لَنَا عِیدًا لأوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآیَةً مِنْکَ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَیرُ الرَّازِقِینَ (114) قَالَ اللَّهُ إِنِّی مُنَزِّلُهَا عَلَیْکُمْ فَمَنْ یَکْفُرْ بَعْدُ مِنْکُمْ فَإِنِّی أُعَذِّبُهُ عَذَابًا لا أُعَذِّبُهُ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِینَ (115 مائده) »  .

   این آیات کریمه با توجه به آیات 110 سوره ی مائده و نیز آیات 48 تا 51 سوره ی آل عمران می رساند که وقتی حضرت عیسی ع دید که بنی اسراییل با توجه به آن بینات الاهی ؛ که هم در گهواره از آن سخن گفته و هم در عمل برایشان انجام داده بود؛ به رسالتش ایمان نیاورده و آن معجزات الاهی را ، سحر و جادوی آشکار ذکر کردند؛ پس آنگاه به آنان گفت که چه کسی یار و یاور و از انصار من به سوی خداوند یگانه است؟، که حواریون پاسخ دادند که ما یاران خدا هستیم. و لذا وقتی خداوند به آنان وحی کرد که به من و رسولم ایمان آورید بنابراین آنان هم به خدا و رسولش ایمان آوردند و گفتند که خدایا گواه و شاهد باش که ما از مسلمانانیم. و بعد باز خداوند را خواندند که: پروردگارا؛ ما به آنچه فرو فرستادی ایمان داریم، پیروی رسول تو را می کنیم پس ما را با گواهان و در زمره ی آنان بنویس.

   اما آنچه از آیه ی 112 سوره ی مائده بر می آید اینکه حواریون پس از این ابراز ایمان و اسلام و گواه گرفتن خدا بر مسلمانی شان و گفتن اینکه ما به آیات و بینات تو ایمان آورده و پیروی رسولت را می کنیم؛ به عیسی ع گفتند که ای پسر مریم!؛ آیا پروردگار تو قادر و توانا بر این هست که بر ما مائده ای از آسمان بفرستد؟ که عیسی ع به آنان می گوید تقوای الاهی داشته باشند اگر از مومنین هستند. که آنان در توجیه این خواسته و گفته ی خود به آن حضرت می گویند که این، هم برای این است که می خواهیم از آن مائده ی آسمانی بخوریم و هم اینکه دلهایمان بدان آرام گیرد و هم اینکه بدانیم که آنچه تو می گویی راست است و بر آن از گواهان باشیم. پس از این است که حضرت عیسی ع هم خدای یکتا را می خواند و از او بدین طریق می خواهد که بر آنان به لحاظ خیر الرازقین بودنش؛ از آسمان " مائده " ای آسمانی فرو فرستد که برایشان و نیز برای آیندگان یک عیدی و به عنوان آیه ای از جانب حضرتش جل عظمته باشد. که خداوند یکتا هم می فرماید که من این " مائده " را بر شما فرو می فرستم[1]. اما هر کس پس از این اجابت؛ کافر شود او را آن چنان عذابی کنم که کسی از مردم جهان را عذاب نکرده باشم. در واقع خداوند یکتا با آنان اتمام حجت کرده است تا بدانند که اگر همچون بنی اسراییل و یهود راه نافرمانی را پیش گیرند و ...؛ سرانجامشان البته که بسیار بد و حتا برخوردار از عذابی شدیدتر خواهد بود چرا که در اینجا سخن از یار و یاور خداوند بودن ضمن گواه گرفتن او در معیت رسول الاهی عیسی ع است.والله اعلم. و این یعنی اینکه هیچ کس حق ندارد به عنوان انصارالله سر از فرمان او و آیاتش که بر رسولانش تا پیامبر خاتم ص فرو فرستاده شده است بر تابد و به عقب باز گردد چرا که خشم خدا را آنگاه بر خود خریده است. والله اعلم

   نتیجه ی این آیات اینکه مومنین باید ضمن ایمان به خدا و رسولانش و آنچه بر آنان فرو فرستاده شده و همه در قرآن کریم است؛ از مسلمانان برای خدا باشند و در این راه ، خداوند یکتا را هم گواه بر مسلمانی خود گیرند[2] و تردیدی در ایمان آنها راه پیدا نکند و پس از ایمان هم به عقب باز نگشته و خدای ناکرده رو به کفر نگذارند، بلکه ایمان و مسلمانی آنها برای خداوند از صمیم قلبب و صدق دل باشد. و دوم اینکه با این آیات پی برده می شود که چرا به پیروان حضرت عیسی ابن مریم س و شریعت آن حضرت؛ هر چند که رسالتش برای بنی اسراییل بوده، " نصارا " گفته می شود. و سوم  اینکه حکمت مُسَمّا شدن سوره ی پنجم قرآن کریم که دارای صد و بیست آیه ی کریمه با موضوعات گوناگون و به نام " المائده " است؛ دانسته می شود. هر چند که آن مائده ی فرو فرستاده شده بر عیسی ع و حواریون از سوی خداوند یکتا ، خود موضوعی دیگر برای دانستن است.

پ ) «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا أَنْصَارَ اللَّهِ کَمَا قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ لِلْحَوَارِیِّینَ مَنْ أَنْصَارِی إِلَى اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ فَآمَنَتْ طَائِفَةٌ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَکَفَرَتْ طَائِفَةٌ فَأَیَّدْنَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِینَ (14 صف) ».

   به هر جهت خداوند یکتا برابر این آیه ی کریمه مومنین را مخاطب قرار مید هد که همچون حواریون که به ندای عیسی ع لبیک گفته و خود را یاران خدا دانستد؛ از " انصارالله " باشند که نتیجه ی آن این است که خداوند یکتا به آنان را به عنوان مومنین بر دشمنان خود موید می دارد.

    نتیجه اینکه کسی از انصارالله است که فرمان خدا را ببرد و پیروی آیاتش را که همه در قرآن کریم است و بر حضرت محمد ص فرو فرستاده شده است، به عنوان یک مومن بنماید و نه جز آن؛ تا خداوند هم آن مومنین را بر دشمنانشان برتری دهد و نصر و یاری نماید. والله اعلم

گفتار هفتم : مرگ عیسی ابن مریم س

   در بخش مرتبط با رسالت حضرت موسی ع و همچنین در این بخش؛ بر اساس آیات قرآن کریم ، از رفتارها و گفتارهای بنی اسراییل با رسولان و آیات و بینات الاهی و اینکه این قوم به خاطر آن گفتار و رفتارها مورد خشم خدا قرار گرفتند مطالبی گذشت؛ اما آنچه از دیگر موارد که این قوم باز بدان خاطر مورد غضب خداوند قرار گرفتند؛ نخست هم به سبب کفرشان بود و هم اینکه از یک سو گفتاری و بهتانی بزرگ را متوجه مریم س که پاکدامن بود نمودند و دوم اینکه از سوی دیگر گفتند که آنان عیسی ع را کشتند؛ در حالی که آنها نه عیسی ع را کشتند و نه به صلیب کشیدند[3]، بلکه خداوند یکتا او را به سوی خود بالا برد. خدایی که متقدر درستگردار است. همان خدایی که از روح خود در مریم س دمید و عیسی ع با نیرو گرفتن از آن پا به جهان گذاشت و ... لذا در آخر هم او را به سوی خود با همان توانایی و دانایی در آفرینشش بالا برد، امری که خداوند یکتا فرموده که کسی در زمره ی اهل کتاب است که پیش از مرگش به این امر و آن حضرت ایمان بیاورد و بداند که او در سرای دیگر بر آنان گواه و شاهد خواهد بود: «وَبِکُفْرِهِمْ وَقَوْلِهِمْ عَلَى مَرْیَمَ بُهْتَانًا عَظِیمًا (156) وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِیحَ عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِینَ اخْتَلَفُوا فِیهِ لَفِی شَکٍّ مِنْهُ مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ یَقِینًا (157) بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَیْهِ وَکَانَ اللَّهُ عَزِیزًا حَکِیمًا (158) وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلا لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ یَکُونُ عَلَیْهِمْ شَهِیدًا (159 نساء)».

ت ) «إِذْ قَالَ اللَّهُ یَا عِیسَى إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَرَافِعُکَ إِلَیَّ وَمُطَهِّرُکَ مِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذِینَ اتَّبَعُوکَ فَوْقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأَحْکُمُ بَیْنَکُمْ فِیمَا کُنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ (55) فَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا فَأُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِیدًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ (56) وَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَیُوَفِّیهِمْ أُجُورَهُمْ وَاللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ (57) ذَلِکَ نَتْلُوهُ عَلیْکَ مِنَ الآیَاتِ وَالذِّکْرِ الْحَکِیمِ (58 آل عمران)»  با توجه به آیات 59- 63 .

   این آیات کریمه با توجه به آیه ی 158 سوره ی نساء به این امر اشاره دارد که خداوند یکتا پس از بیان این موضوع به حضرت عیسی ع مبنی بر اینکه او را خواهد میراند؛ باز به او می فرماید که وی را به سوی خود بالا خواهد برد و از معاشرت با کسانی که کافر شدند پاک خواهد ساخت و همچنین یاران و پیروانش را بر کافران تا روز رستاخیز برتری خواهد داد و همه را به سوی خود باز خواهد گرداند و بدانچه که در آن اختلاف می کردند حَکم خواهد کرد که همانا در آن زمان، ستمکاران عذاب خواهند شد و مومنین و کنندگان کارهای شایسته پاداش کارشان را خواهند گرفت.

 نتیجه اینکه این آیات کریمه به چند و چون مرگ عیسی ابن مریم س اشاره دارد مبنی بر اینکه هیچ کس از بنی اسراییل یا غیر آن او را نکشته و به صلیب نکشیده است؛ پس نباید از باور مندان و یا مروجان این امر بود؛ بلکه به اراده ی خداوندی، مرگ او را فرا گرفته و خداوند وی را به سوی خود بالا برده است و .... بنابراین هر کس به امری جز این باور و ایمان داشته باشد از ستمکاران است که نه تنها خداوندگار آنان را دوست ندارد بلکه عذاب هم خواهند شد.