گفتار پنجم : فضایل خداوند و رحمت او بر حضرت محمد ص
در بخش های گذشته و مرتبط با رسولان الاهی که شرحشان بر اساس آیات الاهی رفت؛ دانسته شد که خداوند یکتا به آن رسولان از رحمت خود فضلی بخشیده است و به عنوان رسولاش به سوی اقوامشان برای هدایت قومشان به یکتا پرستی و ایمان به آخرت و آیاتش و پیشه کردن تقوی الله؛ و بیرون آمدن از غفلت شرک و گمراهی و ظلمت، به رسالت فرستاده است؛ همانند اینکه نوح ع را عمر طولانی داد و آتش را بر ابراهیم ع سرد و سلامت نمود و به موسی معجزات بزرگ داد و عیسی ع را به روح خود مزین نمود و به اذنش زنده کردن مردگان را به وی عطا نمود و بدین دو کتاب های تورات و انجیل را داد و به داوود ع فصل الخطاب و کتاب زبور بخشید و باد و گروهی از جن را رام سلیمان نمود و به یوسف تاویل احادیث آموخت و ... بدین سان در ارتباط با سایر رسولانش که البته همگی را علم و حُکم نیز داده بوده؛ اما هم اکنون غرض از بیان این گزیده این است تا پی برده شود که او یعنی خداوند یکتا به رسولش حضرت محمد ص چه بخشیده و داده است و وجه تمایزش با دیگران حتا با دیگر پیامبران پیش از او بواسطه ی فضل و رحمتش چه بوده است و چه می باشد.
روشن است و همانطور که ایمان داریم؛ پاسخ را باید در کلام مقدس الاهی یعنی آیات کتاب قرآن همچنان جستجو نمود و دانست که :
الف ) به فضل و رحمت الاهی؛ با شریعت محمدی ص است که: 1 ) دین کامل و نعمت بر مومنین تمام و دین اسلام از سوی خدا برایشان برگزیده و پسندیده می شود[1] ، و 2 ) البته که منظور از دین آنچه است که نزد خدا و آن " اسلام " است[2] که همانطور که گذشت او برای مومنین برگزید ،و 3 ) کسی نباید با آمدن آیات و هدایت الاهی، تسلیم دینی جز این شود چرا که هدایت به راه راست از سوی خداوند، تنها در گرو این دین و گرویدن به آیات خدا است و نه کفر به آن[3]، و اینکه نیز کسی نباید دینی جز این را پس از شنیدن آیات خدا و ایمان آوردن به آن بجوید و بپوید چرا که پایان آن زیانکاری است[4] و دیگر اینکه همه ی آنچه در آسمانها و زمین است تسلیم خدای یکتایند، پس باید از مومنین و مسلمانان برای او بود[5]، و 4 ) یعنی همان دینی که حنیف[6]، قیم[7]، واصب[8]، و حق[9] است. و 5 ) خداوند سینه ها را به واسطه ی همین دین می گشاید و مشمول " شرح صدر " از جانب خود می نماید[10] و 6 ) یعنی همان دینی که خداوند یکتا انسان را بر اساس آن سرشته است و نه بر فطرتی که بیانگر دین یا ادیانی دیگر باشد[11] ، و 7 ) اینکه باید دانست که او تنها به سوی همین دین می خواند که هر کس جز آن را بجوید همانا از ستمکارترین هاست و خداوند او را هدایت و راهنمایی نمی کند: « وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَهُوَ یُدْعَى إِلَى الإسْلامِ وَاللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ (7 صف)» .
نتیجه اینکه پس باید تنها بدنبال این دین یعنی اسلام به عنوان مسلمان برای خدا، و تسلیم امر او بود و به آنچه دستور داده ایمان داشت و آیاتش را شنید و فرمان برد.
[1] - حُرِّمَتْ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیحَةُ وَمَا أَکَلَ السَّبُعُ إِلا مَا ذَکَّیْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالأزْلامِ ذَلِکُمْ فِسْقٌ الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإسْلامَ دِینًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لإثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ (3 مائده) با توجه به آیات 1-5 .
[2] - إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الإسْلامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ إِلا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ وَمَنْ یَکْفُرْ بِآیَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ (19 آل عمران).
[3] - فَإِنْ حَاجُّوکَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِیَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُلْ لِلَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ وَالأمِّیِّینَ أَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَیْکَ الْبَلاغُ وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ (20) إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِآیَاتِ اللَّهِ وَیَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَیَقْتُلُونَ الَّذِینَ یَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ (21) أُولَئِکَ الَّذِینَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ (22 آل عمران) .
[4] - وَمَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الإسْلامِ دِینًا فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ (85 آل عمران). با توجه به آیات 86-91 .
[5] - أَفَغَیْرَ دِینِ اللَّهِ یَبْغُونَ وَلَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ طَوْعًا وَکَرْهًا وَإِلَیْهِ یُرْجَعُونَ (83) قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ عَلَیْنَا وَمَا أُنْزِلَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأسْبَاطِ وَمَا أُوتِیَ مُوسَى وَعِیسَى وَالنَّبِیُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ (84 آل عمران) .
[6] - « قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنْ کُنْتُمْ فِی شَکٍّ مِنْ دِینِی فَلا أَعْبُدُ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَکِنْ أَعْبُدُ اللَّهَ الَّذِی یَتَوَفَّاکُمْ وَأُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ (104) وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا وَلا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِکِینَ (105) وَلا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لا یَنْفَعُکَ وَلا یَضُرُّکَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّکَ إِذًا مِنَ الظَّالِمِینَ (106 یونس) ». // که حضرت ابراهیم ع بر این امر بود و باید پیروی او را که موحد بود و پیامبر ص هم به این مهم امر شده بود را نمود :«قُلْ إِنَّنِی هَدَانِی رَبِّی إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ دِینًا قِیَمًا مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَمَا کَانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ (161) قُلْ إِنَّ صَلاتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ (162) لا شَرِیکَ لَهُ وَبِذَلِکَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ (163 انعام) » . و بدینگونه است در این رابطه آیه 125 نساء.
[7] - آیه ی 161 سوره ی انعام . //وَمَا أُمِرُوا إِلا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاءَ وَیُقِیمُوا الصَّلاةَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاةَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَةِ (5 بینه) . با توجه به آیات تمام سوره.پس روشن می شود که دین قیم و استوار یعنی اسلام یعنی دینی که فقط برابر دستور خداوندی او را از روی راستی و پاکیزه دلی بپرسیتم و در خصوص برپا داشتن نماز و زکات به عنوان فرایض دین پایبند باشیم.
[8] - وَلَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَلَهُ الدِّینُ وَاصِبًا أَفَغَیْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ (52 نحل) .
[9] - هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا (28 فتح) . // هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ (9 صف) . // هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ (33 توبه) . که برابر این آیات کریمه؛ هدف از برانگیختن رسولان الاهی و فرستادن آنها به سوی اقوامشان که با هدایت و دین حق یعنی اسلام آن هم از سوی خداوند یکتا بوده تا تمام دین مورد عمل و پشتیبانی قرار گیرد، روشن می شود.
[10] - فَمَنْ یُرِدِ اللَّهُ أَنْ یَهدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإسْلامِ وَمَنْ یُرِدْ أَنْ یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاءِ کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ (125) وَهَذَا صِرَاطُ رَبِّکَ مُسْتَقِیمًا قَدْ فَصَّلْنَا الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَذَّکَّرُونَ (126) لَهُمْ دَارُ السَّلامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِیُّهُمْ بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ (127 انعام) . // . گشایش سینه یا همان شرح صدر؛ امری که باید از خداوند برای تاثیر سخنان در مخاطبین از خداوند یکتا درخواست کرد، همانگونه که حضرت موسی ع در رابطه با فرعون و قوش این امر را از خداوند درخواست نمود :قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی (25 ) وَیَسِّرْ لِی أَمْرِی (26 ) وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِی (27 ) یَفْقَهُوا قَوْلِی (28 ) وَاجْعَلْ لِی وَزِیرًا مِنْ أَهْلِی (29 ) هَارُونَ أَخِی (30 ) اشْدُدْ بِهِ أَزْرِی (31 ) وَأَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی (32 طاها) .
[11] - فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ (30) مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَلا تَکُونُوا مِنَ الْمُشْرِکِینَ (31) مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ (32 روم) .