گفتار پنجم : حضرت اسحاق ع فرزند حضرت ابراهیم ع

    مرتبط با داستان حضرت اسحاق ع که فرزند حضرت ابراهیم ع است و رسولان خدا مژده ی این فرزند و از پشت او یعقوب ع را به او دادند و ... ، مطالبی در بخش های مرتبط با داستان رسالت حضرت لوط ع و ینز همین بخش یعنی حضرت ابراهیم ع آورده و ذکر شد. اما در ادامه و از آنجا که این حضرت و رسول خدا نیز از فرزندان پیامبر اولواالعزم خدا یعنی حضرت ابراهیم ع است لذا کوشش می شود که در گفتاری در همین بخش انشاءالله تعالی و به یاری او بدان پرداخته شود که همانا وی نیز از پیامبران تبلیغی خداوند یگانه است[1].  

1 ) اینکه همانطور که در گفتار مرتبط با حضرت اسماعیل ع گذشت باید از مومنین به حضرت اسحاق ع و آنچه از سوی خدا به او نازل شده است نیز بود و در واقع به این ایمان آوردن گواهی داد.[2] و بدینگونه است در این رابطه آیه ی 84 آل عمران[3].  چه آنکه به این حضرت نیز از سوی خداوند یکتا وحی می شده است. « إِنَّا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ کَمَا أَوْحَیْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِیِّینَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَوْحَیْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَعِیسَى وَأَیُّوبَ وَیُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیْمَانَ وَآتَیْنَا دَاوُودَ زَبُورًا ?163? . » (سوره ی نساء ) .

2 ) اینکه حضرت اسحاق ع به حضرت ابراهیم ع به خاطر همان مجاهده ی در راه خداوند که یکتا پرستی و دعوت پدرش و قومش به آن باشد ؛ توسط خدا عطا شد و او بدینگونه در دنیا پاداش جهادش در راه خدا را طی رسالتش گرفت: « ... وَامْرَأَتُهُ قَائِمَةٌ فَضَحِکَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَمِنْ وَرَاءِ إِسْحَاقَ یَعْقُوبَ ? هود/71?  » . // « ... فَلَمَّا اعْتَزَلَهُمْ وَمَا یَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَکُلا جَعَلْنَا نَبِیًّا ?49 مریم? . »   امری که میهمانان او یا همان رسولان خدا مژده اش را به وی داده بودند و خدای یکتا آنان را به او بخشید و به عنوان نیکوکاران راهنمایی شان کرد و ... : « وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ کُلا هَدَیْنَا وَنُوحًا هَدَیْنَا مِنْ قَبْلُ وَمِنْ ذُرِّیَّتِهِ دَاوُدَ وَسُلَیْمَانَ وَأَیُّوبَ وَیُوسُفَ وَمُوسَى وَهَارُونَ وَکَذَلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ ?84 انعام?» .  

3 ) اینکه حضرت ابراهیم ع سپاسگزار خدا می شود از آن جهت که به او در سن پیری، اسماعیل و بعد اسحاق را عطا کرد و سپس به لحاظ اینکه خدای یکتا هر لحظه شنوای دعاهاست، لذا برای خود و فرزندان و ذریه اش به درگاه خدای دست به دعا بر می دارد و از او می خواهد که خودش و آنان را از نمازگزاران قرار دهد و دعایش را بپذیرد.[4] اما دعای دیگر حضرت ابراهیم به درگاه خداوندی؛ آمرزش خواستن برای خودش، پدر و مادرش و همه ی مومنین ، زمانی که حساب بر پا می شود است[5] : « رَبَّنَا إِنَّکَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِی وَمَا نُعْلِنُ وَمَا یَخْفَى عَلَى اللَّهِ مِنْ شَیْءٍ فِی الأرْضِ وَلا فِی السَّمَاءِ ?38? الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَى الْکِبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ ?39? رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ ?40? رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ ?41? » . ( سوره ی ابراهیم ) . 

   جان کلام اینکه حضرت اسحاق ع نیز از رسولان و برگزیدگان خدای یکتا بوده است و این رسالت او تا آن حد است که پیش از آنکه پای به گیتی بگذارد و چشم بر آن بگشاید؛ رسالت الاهی در او تحقق یافته بوده و مژده و نویدش به حضرت ابراهیم ع به عنوان پدرش داده شده بوده است و در طول رسالتش از سوی خدا به او وحی می شده است تا مردم را به عنوان امام به راه راست هدایت کند و ... [6]. پس باید به تمام این رسولان بدون هیچ فرق گذاشتنی ایمان داشت و دانست و ایمان داشت که او همانند و بلکه پس از پدر خویش یعنی حضرت ابراهیم ع به عنوان امام برای مخاطبینش از مردم بوده است که این مهم به دیرینگی مقوله ی " امامت " دلالت دارد که در نسل پیامبری از پیامبران بزرگ خدا جریان داشته است.